11 maja jest dla Bułgarii świętem z wieloletnią historią. W okresie Odrodzenia Narodowego data ta ustanowiona została dniem oddawania hołdu świętym braciom Cyrylowi i Metodemu. Jako święto szkolnictwa uczczone zostało po raz pierwszy w Płowdiwie – 165 lat temu. W duchu tej tradycji, to właśnie z Płowdiwu do Bułgarskiego Instytutu Kultury w Warszawie, przyjechała wystawa, której wernisaż odbył się dokładnie 11 maja 2016 r. W Galerii zawisły obrazy uczniów i wykładowców z Państwowej Szkoły Sztuk Plastycznych im. Canka Lawrenowa. Gośćmi specjalnymi wieczoru byli: Ambasador Republiki Bułgarii Emił Jałnyzow wraz z małżonką prof. Sylwią Nikołajewą, ojciec proboszcz Anatol Szydłowski, dyrektor i kurator wystawy Swetłozar Czawdarow i malarz Atanas Kameszew.
Jak przypomniała na otwarciu wystawy Kalina Stanczewa – dyrektorka Bułgarskiego Instytutu Kultury – 11 maja ustanowiony został cerkiewnym świętem apostołów Cyryla i Metodego w 1863 roku. Po Odrodzeniu Narodowym stał się on w Bułgarii ogólnoszkolnym świętem pierwszych słowiańskich nauczycieli. Jeden zaś z najwybitniejszych bułgarskich poetów, Iwan Wazow, nazwał 11 maja „dniem ducha i oświaty, czasem wskrzeszenia wielkich nadziei i uśpionych sił narodu, stęsknionego za swoją wielką tradycją”. Po rozdzieleniu kalendarza cerkiewnego od świeckiego w 1969 roku, w Bułgarii obchodzone są dwa święta Cyryla i Metodego, cerkiewny 11 maja, i Dzień Słowiańskiego Piśmiennictwa i Bułgarskiej Kultury 24 maja.
Następnie ksiądz proboszcz cerkwi metropolitalnej św. Marii Magdaleny oraz dziekan okręgu warszawskiego seminarium duchownego w Warszawie – Anatol Szydłowski – dodał, że święci bracia Cyryl i Metody nie tylko są twórcami słowiańskiego alfabetu, lecz przede wszystkim to dzięki nim zachowała się i rozwinęła kultura słowiańska. Po przemówieniu ojca wystąpił chór duchownych seminarium, wykonując tradycyjne pieśni prawosławne.
Wystawę oficjalnie otworzył dyrektor Państwowej Szkoły Sztuk Plastycznych im. Canka Lawrenowa, który wyraził nadzieję, że tak jak apostołowie zjednoczyli kraje słowiańskie, w pewnym stopniu dokona tego również zaprezentowana w Bułgarskim Instytucie Kultury wystawa. Dzieła, które powstały przy współpracy mistrzów i ich uczniów, sprawią, że krąg wielbicieli bułgarskiej kultury i sztuki się powiększy. Swetłozar Czawdarow wyjawił także, że jest niezmiernie wdzięczny, że może przedstawić nowej publiczności dokonania bułgarskich artystów, którzy w płowdiwskiej szkole kształcą się na szerokim polu specjalizacji: od malarstwa, pisania ikon, przez rzeźbę po grafikę komputerową i projektowanie przestrzenne.
Ponadto Państwową Szkołę Sztuk Plastycznych czeka jeszcze jedna wystawa w Polsce. Prace bowiem 10 uczniów od 30 maja zaprezentowane zostaną na Międzynarodowej Wystawie Twórczości Plastycznej Młodzieży we Wrocławiu – Europejskiej Stolicy Kultury 2016. (Tekst: Pamela Kaczmarek)